31મી વાર્ષિક ગાથા [170609]

~ કોઇ ભાગવત કથા તો હું કરાવું એમ નથી અને કોઇ વીર પુરૂષના જીવનની ગાથા કહેવાનો વિચાર પણ નથી. આજે તો માત્ર મારી જ વાત છે. આ 31 મી વાર્ષિક ગાથા એટલે મારા 31 મા જન્મ દિવસની વાર્ષિક પોસ્ટ! (બીજું બધુ ભુલી જઉ છું પણ આ પોસ્ટ તો યાદ રાખીને લખવાની જ હોય છે.)

~ જન્મ દિવસ તો વિતી ચુક્યો છે અને મહિનો પણ બદલાઇ ગયો છે; છતાંયે ભવિષ્યમાં આ પોસ્ટ શોધવામાં સરળતા રહે તે માટે આ પોસ્ટમાં મે મહિનાની એ જ તારીખ સેટ કરી છે જયારે મારો જન્મ દિવસ હતો. (આ મારો બગીચો છે અને અહિંયા બહું જ શક્ય છે! ચાહો તો ભવિષ્યમાં પણ જઇ શકો અને ઇચ્છો તો ભુતકાળમાં પણ જઇ શકાય..)

~ દર વર્ષનો નિયમ છે અને લગભગ છેલ્લા 4-5 વર્ષથી નિયમિત છું કે આ દિવસે કંઇક લખવું જરુર. (દોસ્ત/વાચક-લોકો નિયમિત શબ્દ પર ખાસ ધ્યાન આપે.)

~ આ દિવસે લખવાનો ફાયદો એ પણ થાય છે કે ગયા વર્ષના આ દિવસ થી આ વર્ષના એ જ દિવસે મારામાં કેટલો તફાવત છે તે દેખી શકાય છે. (હા, તમે તો એમ જ સમજશો કે ફાયદા વગર અમદાવાદી કંઇ ન કરે..)

~ આ પોસ્ટના ટાઇટલમાં ‘ગાથા’ કહેવાનું એક કારણ એ પણ છે કે આજે મારા વિશે એટલું બધું લખવામાં આવ્યું છે જે એક લાંબી ગાથા સમાન જ છે! (નોંધઃ આ લાઇનને આખી પોસ્ટ લખ્યા પછી પાછળથી ઉમેરવામાં આવી છે.)

~ ચલો તો શરૂઆત કરીએ.. ગત આખુ વર્ષ મજા તો કરી જ છે અને કોઇ આકસ્મિક ઘટના વગર મોજ-મસ્તીમાં વર્ષ પુરું કર્યું છે. હર્યા-ફર્યા અને ઘણાં જલ્સા કર્યા છે. ઘણાં નવા અનુભવો મળ્યા છે તો કેટલાક નવા વ્યક્તિઓનો પરિચય પણ થયો છે. (અનુભવોની કોઇ કોઇ વાતો અગાઉ અપડેટ્સમાં નોંધાયેલી જ છે અને આળસમાં ઘણી નાની-મોટી વાતો ભુલાઇ ગઇ છે.)

~ ગયા વર્ષની ખાસ નોંધાલાયક વાત ઘટના એ છે કે ખાસ કારણોસર મેં મારા સૌથી નજીકના મિત્રોને મારાથી અલગ કરી દીધા છે. સંપર્કથી તો અમે ધીરે-ધીરે ઘણાં દુર થઇ ગયા હતા, પણ હવે મિત્રો તરીકે પણ મેં સામેથી મારી જાતને આખા ગ્રુપથી અલગ કરી દીધી છે. તેમનાથી દુર થઇ જવાનું કારણ તો હવે તે બધા જાણે છે, પણ તેમાંથી કોઇ સામેથી આવીને મારી નારાજગીને છંછેડવાની અને મને મનાવવાની હિંમત કરી શકે એમ નથી. (‘જે ગાંઠ છુટી શકે તેવી હોય તેને કાપવી નહી’, એવું માનનારો હું હવે ‘એક ઘા ને બે કટકા’ જેવા સ્પષ્ટ નિર્ણય લેવામાં પણ અચકાતો નથી.)

~ એક બનીને જીવેલા નજીકના મિત્રો જયારે સામુહિક રીતે પોતાના ગ્રુપમાં જ આપણને એકલા કરી મુકે અને તે પણ કોઇ કારણ વગર ત્યારે તેની લાગણી અસહનિય હોય છે. ખૈર, તેમાંથી કોઇએ મને બધું ભુલીને ગ્રુપમાં પરત આવવા કહ્યું, પણ હવે હું જ એવા સંબંધમાં જોડાવા રાજી નથી. સૌને દિલથી માફ કરી શકું છું અને વ્યક્તિગત સંબંધ રહેશે પણ હવે ત્યાં સલામત અંતર જરૂર હશે. (ફરીવાર પણ આવું જ થશે તેવી શંકા છે એટલે મન પણ માનતું નથી. આ બાળકોની કિટ્ટા-બુચ્ચાની રમત તો નથી જ.)

~ આ જ સમય દરમ્યાન એવા નવા લોકો પણ પરિચયમાં આવ્યા છે કે જેઓએ જુના મિત્રોની જુની વાતોથી મને આગળ લઇ ગયા છે. અમે એકબીજાથી અજાણ્યા જીવ સમાન કારણોસર ભેગા થયા અને હવે કારણ વગર પણ સાથે છીએ. મારા જુના મિત્રો હવે મારા વિશે બેફિકર છે અને હું પણ હવે તેમના વિશે બેખબર છું; જાણે કે મને કોઇ ફરક જ ન પડતો હોય એમ!

~ જુના મિત્રો માટે પણ હવે દિલમાં કોઇ કડવાશ નથી. સમય ઘણું બદલતો રહેતો હોય છે અને એમ પણ મારી બનાવટ જ એવી છે કે મારા મનમાં ગુસ્સો કે દ્રેષ લાંબો સમય ન ટકે. (એક્સ્ટ્રા-પ્રેક્ટિકલ બની ગયો છું કદાચ.અથવા તો અલગ થઇને પણ હું ખુશ જ છું; અથવા તો ખરેખર તે બધા વિશે મને પરવાહ નથી.)

~ ગયા વર્ષે અચાનક ઉંમરમાં મોટા બની જવાનો ગમ હાવી થઇ ગયો હતો, જે આ વર્ષે જરાયે જણાતો નથી. મને ત્યારે એમ હતું કે લોકો હવે ઉંમરના કારણે ભેદભાવ કરશે પણ સાવ એવુંયે નથી. (મારી સાથે સાથે આસપાસના બધા પણ એટલા જ મોટા થયા જ છે એટલે તેમની માટે હજુયે હું એ જ છું જે ટ્વેન્ટીઝમાં હતો.)

~ થોડા સમય પહેલાં જ નોંધ્યું હતું કે લાઇફ એટલી સરળ અને પ્રિડિક્ટેબલ બની ગઇ છે કે તેમાં મને કંટાળો આવે એ સ્વાભાવિક છે. એ સાચી વાત છે કે મને શાંતિથી જીવવું ગમે; પણ હવે એકદમ શાંતિવાળી આરામદાયક લાઇફ મને જ બોરિંગ લાગવા લાગી છે. (મુશ્કેલી હોય ત્યારે શાંતિ જોઇએ અને શાંતિ હોય ત્યારે ચેલેન્જીંગ લાઇફની ઇચ્છા થાય એવું કેમિકલ આપણાં સૌના મગજમાં કુદરતી રીતે સેટ થયેલું હોય છે.)

~ આસપાસ થોડા વર્ષોથી જે બધું સિસ્ટેમેટીકલી ગોઠવ્યું હતું તેને હવે વિખેરવામાં આવી રહ્યું છે. લાંબા બ્રેક પછી લાઇફ ઉપર થોડું રિસ્ક લેવાના ફુલ મુડમાં છું અને તે દિશામાં આગળ પણ વધી ગયો છું. (કેટલાક વિચારો જલ્દી જ અમલમાં મુકાઇ જતા હોય છે.)

~ ક્યારેક એવા કારણો કે બહાનાઓ પણ હોય છે જે લાઇફનો મુળ ટ્રેક બદલવા સુધી લઇ જતા હોય છે અને તેના આધારે જ આપણે મનથી મોટા બદલાવ માટે તૈયાર થઇએ છીએ. આપણે જાણીયે છીએ કે જે કંઇ કરવું છે તેમાં પોતાની ઇચ્છા જ મુળતત્વ છે; છતાંયે આપણે જે બદલી રહ્યા છીએ (અથવા તો બદલવાનું વિચારી રહ્યા છીએ) તે સર્વોત્તમ અને યોગ્ય છે તેવું બીજા લોકો સામે સાબિત કરવા બહાનાઓ તૈયાર કરતા હોઇએ છીએ. (આ પણ એક બિમારી ગણી શકાય.)

~ નાયરાના જન્મથી એક નવી જવાબદારી જેવું લાગે છે, પણ હવે તે નિભાવવામાં કોઇ ખાસ પ્રયત્ન કરવો નહી પડે એવુંયે જણાય છે. આશા છે કે તોફાની વ્રજ હવે જલ્દી સમજદાર બની જશે. છોટા પરિવાર-સુખી પરિવાર જેવી અમારી આ નાનકડી દુનિયા હંમેશા આબાદ રહે એ જ જાળવવાની મુખ્ય જવાબદારી હમણાં જણાય છે. (નાના-નાના પડકારો તો આવે પણ કંઇ અજુગતું બને એવા કોઇ અણસાર નથી જણાતા.)

~ બે બાળકોના પિતા હોવા છતાંયે હજુ મનમાં બાળકની સહજતા અને તાજા યુવાન જેવી મસ્તી ભરાયેલી છે. ગંભીર કાર્યો કરી શકું છું અને સ્વભાવની ચંચળતા પણ હજુયે હેમખેમ છે. મારા અંદર એક એવી વિચિત્રતા છે જે મને નૈતિક અને અનૈતિકતાથી આગળની એક અલગ દુનિયામાં વ્યસ્ત રાખે જે જ્યાં કોઇ બંધન કે નિયમો નથી અને જો કોઇ નિયમો છે તો એ જાતે બનાવેલા છે. (હા મેં મારી માટે જ ઘણાં નિયમો બનાવ્યા છે!)

~ લોકો મને આજે પણ ગંભીર અને સંપુર્ણ જવાબદાર વ્યક્તિ ગણે છે પણ તે જાત મહેનતે બનાવેલી એક છાપ છે; જેને હું પણ જાહેરમાં જાળવી રાખવામાં માનું છું. જાહેર વર્તન અંગે હું હંમેશા સભાન રહું છું. લગભગ દરેક વ્યક્તિની અંગત અને જાહેર એમ બે દુનિયા/છાપ/વર્તન હોય છે. બહારથી બેફિકર-મસ્ત જણાતો વ્યક્તિ ક્યારેક અંદરથી આવ એકલો કે અત્યંત ચિંતાગ્રસ્ત હોય એવું બની શકે; તો શાંત જણાતી વ્યક્તિની અંદર ઘુઘવતો દરિયો કે ભયંકર તોફાન પણ છુપાયેલા હોય છે જે કોઇ ખાસ જગ્યા-વ્યક્તિ કે સ્થિતિમાં જ બહાર આવી શકે. (જો કોઇ કહે કે હું જે બહાર છું તે જ અંદર છું તો તેને તમે સાફ જુઠ ગણી શકો. લગભગ કોઇ વ્યક્તિ માટે આ શક્ય જ નથી.)

~ લગભગ દરેક વચન/વ્યક્તિને વફાદાર છું પણ માત્ર કોઇ એકનો હું પહેલાંયે નહોતો અને ભવિષ્યમાં પણ ન બની શકું. ટુંકમાં મને અનેક લોકો સાથે અલગ-અલગ પ્રમાણસર વહેંચાયેલ એક એવું વિચિત્ર વ્યક્તિત્વ કહી શકો કે જેની ઉપર ઘણાં લોકો હક હોવાનો દાવો કરી શકે છે પણ કોઇ એક તેનું પુરેપુરું હકદાર બની ન શકે. (મારા વિશે સમજવું હોય તો આ બે લાઇનમાં ઘણું બધું આવી જાય છે.)

~ બને ત્યાં સુધી મારા દ્વારા આસપાસ કોઇને અંગત/જાહેર નુકશાન ન થાય તેની કાળજી રાખું છું. કેટલાક મત પ્રત્યે હવે પહેલા કરતાં પણ વધારે સ્પષ્ટ છું. બળવાખોર સ્વભાવ હજુયે અકબંધ છે. દરેક ઘટના – પરિસ્થિતિ – વ્યક્તિ કે સંબંધો માટે મારા પોતાના અલગ નિયમો છે. જરૂર પડે એમ નવા નિયમો બનાવતો રહું છું; જુના બદલતો રહું છું. એક રીતે જોઇએ તો મારું એક પર્સનલ લૉ-બોર્ડ છે, જ્યાં સરકાર હું છું; હાઇકોર્ટ અને સુપ્રિમકોર્ટ પણ હું જ છું. (સત્તાપક્ષ–વિપક્ષ–ફરિયાદી-વકિલ અને જજ પણ હું જ છું. ટુંકમાં અથઃ થી ઇતિ હું જ હું છું.)

~ અહિંયાં ભલે મારા શબ્દોથી પ્રદર્શિત છું પણ કોઇ રીતે હું દર્શિત નથી. એમ પણ ઓળખને એક મર્યાદામાં જાળવી રાખવી એ જુનો નિયમ હતો. તેમાં જે છુટછાટ લીધી હતી તે આજે પણ મુખ્ય નિયમોને આધીન છે. વ્રજ અને નાયરા સિવાય બીજી બધી ઓળખ મર્યાદિત રાખવાની એકસ્ટ્રા કલમને મુળ નિયમમાં અપવાદ તરીકે ઉમેરાયેલી છે, પણ જરૂર લાગશે તો બગીચાનું સેન્સર બોર્ડ તેમાંયે કાપ મુકી શકે છે. મારા શબ્દો અને વર્તનની આ અંગત નોંધનો કોઇ મારી વિરુધ્ધ દુરૂપયોગ ન કરી શકે છે તે સતત ધ્યાનમાં રાખવું આજે જરૂરી જણાય છે. (અગાઉ આ વિશે વિચાર્યું હતું, પણ આજે હું સમયના જે પડાવ પર છું ત્યાંથી આ દરેક વાતોનું મહત્વ ઘણું વધી જાય છે.)

~ લગભગ બે-ત્રણ વ્યક્તિઓ સિવાય મારા બગીચાની આ જગ્યાથી કોઇ મને અંગત રીતે ઓળખતું નથી; છતાંયે મારા નિયમો મને દરેકથી ચેતતા રહેવાનું સુચવે છે. આજે જે વ્યક્તિ મને ઓળખે છે તે ભવિષ્યમાં મારી તરફેણમાં ન રહે તો મને કોઇરીતે નુકશાન પણ કરી શકે છે. જ્યારે રિસ્ક પોતાની જાત ઉપર હોય ત્યારે સામાન્ય સંભાવનાને પણ ક્યારેય સામાન્ય ન સમજવી – એ મારો અગત્યનો નિયમ છે.

~ દંભ થી સખત ચીડ છે અને નિખાલસતા મારો સ્વભાવ છે, પણ થોડા અનુભવો પછી બે વર્ષ પહેલાં નવો નિયમ બનાવ્યો છે કે દરેક લોકો આપણાં પ્રત્યે સંવેદનશીલ નથી હોતા, એટલે નિખાલસતાની મર્યાદા જાળવી રાખવી પણ દંભથી ખાસ દુર રહેવું. (જો કોઇએ નોંધ લીધી હોય તો તેમને જણાશે કે અપડેટ્સમાં મારી નિખાલસ વાતો ગાયબ થઇ ગઇ છે. પણ તે પ્રાઇવેટ પોસ્ટમાં હજુયે સલામત છે.)

~ આજે એમ લાગે છે કે અહિંયા સમયાંતરે મારા નિયમો પણ નોંધતો રહું. મારી વાતો તો બીજા માટે લગભગ નકામી હોય છે પણ આ નિયમો ચોક્કસ ઉપયોગી બનશે. આમ તો બધા મારી માટે જ છે છતાંયે દરેક નિયમો ચોક્કસ આધાર અને અનુભવ પછી બનાવેલા છે એટલે કોઇને ઉપયોગી બની શકે છે. બાબા બગીચાનંદની જ્ઞાનવાણી એ આ જ નિયમોનું જાહેર વર્ઝન હતું પણ આળસમાં તે વિશે વધારે પોસ્ટ થઇ શકી નહી. (મારી આળસમાંથી મને જરાયે ફુરસદ મળતી નથી.)

~ આજે મને હું જરૂરથી વધારે જ સિરિયસ જણાઉ છું. એમ તો આજે દિવસ જ સિરિયસ વાતોનો છે. વર્ષમાં એકવાર તો આટલો શાંત બની ને વાત નોંધતો હોઉ છું. વર્ષનો આ એક દિવસ છે જયારે હું મારી જાત વિશે પ્રામાણિક વિશ્લેષણ કરું છું અને મને આ બધું જરૂરી લાગે છે. આ સમયે ઉપરના દરેક આવરણ/છાપ વગર ખુલ્લા મને વાત નોંધવાની હોય છે. (પછી તો ફરી એ જ ચહેરા ઓઢી લેવાના છે અને એ જ આસપાસની ઘટનાઓમાં પરોવાઇ જવાનું છે.)

~ ભુતકાળ વિશે કોઇ અફસોસ નથી, વર્તમાનથી સંતોષ  છે અને ભવિષ્ય માટે ઘણો આશાવાદી છું. બસ અબ આજ કે લીયે ઇતના કાફી હૈ.. ફરી આવતા વર્ષે જોઇશ કે હું ક્યાં છું.

~ ત્યાં સુધી, આવજો… ખુશ રહો!

---

– હેડર ક્રેડિટઃ વૉલડેવીલ.કોમ વાયા ગુગલ.કોમ